Anna Enquist

 De verdovers

Jaren en jaren geleden, toen ik zwanger was van onze oudste dochter, las ik een boek van Anna Enquist, Het meesterstuk. Goed boek, tot ik kwam bij het stuk dat het dochtertje doodgaat. Ik, hoogzwanger, heb het huilend weggelegd. Nooit meer een boek in gekeken van Enquist, tot aan De thuiskomst. Een prachtige historische roman over de vrouw van James Cook. 

Toch bleef ik over Enquist altijd een beetje huiverig, gek eigenlijk. In de tussentijd las ik nog Het geheim. En nu stond op de leeslijst van (éen van) mijn boekenclub(s) dan haar roman De verdovers. Het boek draait vooral om psychotherapeut Drik, die rouwt om de dood van zijn vrouw. Als hij weer aan het werk gaat, krijgt hij de jonge Allard als patiënt; het is een moeizame verhouding tussen die twee. Allard is student psychiatrie, maar ruilt dit in voor de studie anesthesie. Daarbij komt hij onder de hoede van Drik's zus Suzan, die als anesthesist werkt in het ziekenhuis. De twee krijgen een kortstondige verhouding, terwijl Allard ook iets begint met Roos, Suzans dochter. 

Trauma

Het boek behandelt, zoals vaak bij Enquist, thema's als trauma en verlies, en niet kunnen/ durven communiceren. De kern van het boek draait om het al dan niet 'verdoven' : Suzan verdooft letterlijk haar patiënten, biedt ze met behulp van anesthesie een tijdelijk gevoel van onbewustzijn. Drik daarentegen, als psychotherapeut, probeert bij zijn cliënten onbewuste gevoelens juist aan het licht te brengen. Hij heeft moeite met Allard; moet hij proberen diens trauma's te begrijpen of juist onbelicht te laten, of hem confronteren met zijn gevoelens? Hij zit daarbij in een lastige positie aangezien hij noch Allard noch Suzan informeert over het feit dat hij weet heeft van hun relatie. Allard weet niet eens dat Suzan Drik's zus is. 

Allard springt op. 'Zo gaat dat hier nu altijd', roept hij uit. 'Ik vertel iets wat me bezighoudt, iets wat belangrijk voor mij is en met beroepskeuze te maken heeft, en de enige reactie die ik krijg is: je bent ziekelijk ban voor geeld! Wat heb ik daaraan?' Hij beent zonder groeten de kamer uit. Drik hoort de voordeur met een klap dichtslaan. Hij trekt Allards dossier te voorschijn en begint te schrijven. 

Alle personages communiceren niet (of niet eerlijk) met elkaar, waardoor het verhaal uiteindelijk eindigt in een tragedie. 

Afstand

Het boek is geschreven in wisselend perspectief en er zit de nodige spanning in. Het leest dus makkelijk en snel weg. Toch bleef ik een beetje op afstand van de hoofdpersonen, ze gingen voor mij niet écht leven. Ook het voortdurend en overvloedig gebruik van (medisch) jargon vond ik persoonlijk niet zo fijn. En ik kreeg teveel het gevoel dat hier een bepaald thema werd 'uitgewerkt', dat het allemaal te 'gecomponeerd' is. 

Al met al vond ik het best een aardig boek, maar het noodt niet tot lezen van meer Enquist. Misschien is zij gewoon niet 'mijn' schrijfster. 

Byebye voor nu,

Madeleine 

De verdovers - Anna Enquist    Uitg. De Arbeiderspers    ISBN 978 90 295 7859 2