Historisch én culinair- wat wil je nog meer
Eliza Acton
Eliza Acton was de schrijfster van het eerste kookboek geschreven voor huishoudelijk gebruik, waarbij ze ook een andere opzet introduceerde die heden ten dage nog in alle kookboeken wordt gebruikt: een aparte lijst met ingrediënten en hoeveelheden en aansluitend een beschrijving van de werkwijze. Haar boek Modern Cookery for Private Families kwam uit in 1845. Eigenlijk was Eliza een dichter; ze had al een dichtbundel gepubliceerd. Maar een volgende bundel werd door de uitgever afgewezen: een vrouw 'hoorde' geen gedichten te schrijven. De uitgever vroeg haar een kookboek te schrijven. Dat immers, is wat van vrouwen verwacht werd. Bovendien werd Engeland in die tijd overspoeld door nieuwe specerijen en exotisch fruit, maar niemand wist wát ermee te doen.
Recepten zijn als gedichten
Eerst wil Eliza hier niets van weten. Dan moet haar vader Engeland ontvluchten in verband met schuldeisers; Eliza en haar moeder worden gedwongen te verhuizen en een soort boarding-house te beginnen. Eliza besluit alsnog het koken zelf op zich te nemen (alhoewel ze als 'dame' nog nooit zelfs een ei heeft gekookt). Langzamerhand krijgt ze meer plezier in het koken en besluit ze alsnog een kookboek te schrijven. Ze ontdekt dat het schrijven van recepten veel lijkt op het schrijven van gedichten:
"Afterwards, as I write a short recipe for roast calves' liver with lemon pickle, I see the poetry in my words and feel a tenuous thrill. A recipe can be as beautiful as a poem, I think. Useful and beautiful. It doesn't have to be a graceless list of barked instructions.." [...]
"Fruits, herbs, spices, eggs, cream: these are my words and I must combine them in such a way they produce something to delight the palate. Exactly as a poem should fall upon the ears of its readers, charming or moving them."
Twee perspectieven
De hoofdstukken worden om en om verteld vanuit het perspectief van de twee hoofdpersonages: Eliza Acton en Ann Kirby. Ann is een arm meisje van zeventien, dat door Eliza in huis wordt genomen als keukenhulp. Tussen de twee vrouwen ontstaat een warme, maar ongewone upstairs-downstairs vriendschap. Samen werken ze aan recepten voor het kookboek. Ondertussen moet Eliza het hoofd bieden aan haar heerszuchtige moeder, die niets liever wil dan haar dochter uithuwelijken aan een respectabele, en liefst rijke, man. Ann heeft zorgen om haar door de oorlog gehandicapte vader en haar zwaar dementerende moeder.
Sterke vrouwen
In dit boek worden heel wat recepten getest, gemaakt en gegeten. Ook leuk: achterin het boek zijn enkele ervan opgenomen, dus je kunt ze zelf uitproberen. Maar naast de culinaire inhoud is dit ook een verhaal over twee krachtige vrouwen, die het aandurven om de heersende conventies over vrouwen te tarten en hun eigen weg te kiezen. Abbs toont ons duidelijk hoe moeilijk dit was voor vrouwen in de Victoriaanse tijd.
Hun kookboek Modern Cookery for Private Families was in die tijd een bestseller. Helaas werd het later overschaduwd door Mrs. Beeton's Book of Householf Management (1861). Deze Mrs. Beeton claimde destijds dat al haar recepten van haarzelf waren. Nu blijkt dat zij de meeste klakkeloos heeft overgenomen uit Eliza Actons' boek. Ook uit andere kookboeken heeft zij ruim geplagieerd. Daarmee is deze roman van Annabel Abbs ook een terechte herwaardering van Eliza Acton!
Ga dit boek niet lezen op een lege maag; je krijgt onherroepelijk trek tijdens het lezen! Een letterlijk heerlijk verhaal over de magie van koken, de kracht van vrouwen, vriendschap en over de vrijheid je leven te leiden zoals je zelf wilt.
Veel leesplezier wens ik je,
Madeleine
Reacties
Een reactie posten